De Waarde van Open Casuïstiekbesprekingen

Ingeborg Spackler & Marieke Hemels, oncologieverpleegkundigen Evean in Alkmaar vertellen over de open casuïstiek oncologie en palliatieve zorg in Noord Kennemerland.

Marieke en Ingeborg zijn beide werkzaam als oncologieverpleegkundigen bij Evean. We hebben gesprekken met cliënten en vaak ook met hun naasten, dit kan zijn in de curatieve fase, maar in de meeste gevallen gaat het om palliatieve zorg en stervensbegeleiding. Door een goed beeld van de cliënt te vormen, kunnen we mogelijke problemen vroegtijdig signaleren en de juiste hulp bieden en zoeken. Zo kunnen we bijvoorbeeld zorgprofessionals als een diëtist, psycholoog, fysio- of ergotherapeut inschakelen, hulpmiddelen zoals een hoog- laag bed bestellen en bijvoorbeeld een morfinepomp of een infuus aansluiten en inzetten. We organiseren van alles. We werken samen met de Evean wijkteams collega’s op het moment dat er zorg nodig is. Zo komen we elkaar regelmatig tegen bij de ondersteuning in de palliatieve fase. Naast de directe cliëntenzorg houden we ons ook bezig met andere zaken. Zo nemen we deel aan verschillende netwerken en organiseren van o.a. Café Doodgewoon en de open casuïstiekbespreking. In dit interview willen we graag de open casuïstiekbespreking onder de aandacht brengen.

Dit zijn bijeenkomsten, in Noord Kennemerland, die georganiseerd worden door Netwerk Palliatieve Zorg en de werkgroep open casuïstiekbespreking. De werkgroep bestaat uit de volgende professionals: een kaderarts, Noord West Ziekenhuis vertegenwoordigd door het consultteam ondersteunende en palliatieve zorg (cop-zorg), hospice, ZONH, gespecialiseerde thuiszorg vertegenwoordigd door Marieke en Ingeborg. Voor de bijeenkomsten worden mensen van verschillende organisaties uitgenodigd om samen een casus te bespreken, die relevant is voor iedereen in dit veld. Met als doel om kennis en ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren op het gebied van oncologie en palliatieve zorg.

Jaarlijks zijn er vier bijeenkomsten. De bijeenkomsten voor open casuïstiek worden altijd geleid door een kaderarts. Bij elke bijeenkomst wordt er van tevoren door de werkgroep open casuïstiekbespreking een thema en casus vastgesteld om te bespreken. De bijeenkomsten worden door professionals uit verschillende vakgebieden bijgewoond. Het zijn allen mensen die die feeling hebben met de palliatieve zorg, daar meer van willen weten en van elkaar willen leren. De bijeenkomsten worden door onder anderen het palliatief team van het Noordwest ziekenhuisgroep, medewerkers van het hospice, wijkteams, huisartsen, specialisten en medewerkers van organisaties als GGZ en Geriant bezocht. De onderwerpen zijn divers. Vanuit het netwerk waar we de open casuïstiekbesprekingen organiseren hebben we van tevoren een verdeling gemaakt wie welke casus zal inbrengen. Zo ligt op het moment de voorbereiding casus bij het palliatief team van het ziekenhuis. Voorbeelden van thema's die besproken worden zijn: de palliatieve mantelzorger, psychiatrie in de palliatieve fase.

Het is vooral goed voor het verbeteren van het professioneel netwerk rondom de cliënt. Als professional verrijk en breid je jouw netwerk uit. Je leert andere relevante organisaties beter kennen. Doordat je elkaar gesproken hebt en elkaar beter kent, heb je kortere lijntjes met bijvoorbeeld het consultteam ondersteunende en palliatieve zorg (cop-zorg) van het ziekenhuis en professionals van bijvoorbeeld GGZ en Geriant Het geeft daardoor meerwaarde aan je werk. Je hebt tijdens een bijeenkomst andere gesprekken dan tijdens je werk, wanneer je toch minder tijd hebt. Iedereen heeft wel raakvlakken met de thema’s en na de bijeenkomst neem je altijd iets mee wat verrijking geeft aan je eigen vak. Een huisarts heeft weer een andere kijk op een casus dan een specialistische verpleegkundige. Dat maakt het waardevol om vanuit verschillende invalshoeken en disciplines een casus te bekijken. Het helpt om een beter totaalbeeld te krijgen. De ervaring is, doordat je elkaar beter kent je sneller de telefoon pakt om te overleggen in een situatie die daar om vraagt. Met de open casuïstiek kun je het palliatief proces naar een hoger niveau tillen met elkaar, omdat je juist van elkaars kennis en mogelijkheden gebruikmaakt. En dat is in het belang van de cliënten. Ingeborg: Ik heb nu nog steeds profijt van de laatste keer dat ik zelf een casus inbracht. Het is fijn om te delen waar je mee te maken hebt en samen kunt praten over hoe je bepaalde zaken kunt aanpakken. Niet alleen voor mezelf in mijn functie als oncologieverpleegkundige, maar juist ook voor mijn cliënten.

Vanuit de vakgroep oncologie willen we graag meer zichtbaar zijn voor de wijkteams en verzorgenden. Hierbij nodig ik hen gelijk van harte uit om deel te nemen aan de open casuïstiekbespreking in Noord Kennemerland en met elkaar te leren van een casus. Het is fijn om meer betrokken te zijn met elkaar. Je kunt zelf iets inbrengen wat bij het thema van een bijeenkomst past, voor een antwoord of tips vanuit de verschillende disciplines die aanwezig zijn. Na afloop van iedere bijeenkomst krijgen deelnemers naast de verslaglegging ook de tips die zijn besproken. Afhankelijk van het thema en casus kun je bij de bijeenkomsten al je vragen kwijt en leer je het netwerk om je cliënt beter kennen. Naast kennis vanuit de verschillende disciplines heb je met de open casuïstiek ook reflectie en intervisie. Een mooi voorbeeld was een casus van vorig jaar. Een huisarts met een andere culturele achtergrond kon waardevolle tips geven, waar het een patiënt met een andere culturele achtergrond betrof. Deze tips neem je gelijk mee voor soortgelijke cliënten.

Hier betreft het alleen de regio Noord Kennemerland voor deze open casuïstiek bijeenkomsten. De bijeenkomsten zijn in het NWZ locatie Alkmaar. De volgende bijeenkomsten zijn: 1 oktober (palliatieve zorg rondom een als-patiënt) en 26 november (Bewust Stoppen met Eten en Drinken).